Multiculturele Uitvaartzorg
Elke nationaliteit, cultuur, Godsdienst en religie neemt op eigen wijze afscheid…
Afscheidshuis de Vlindertuin, heeft inmiddels ervaring opgedaan met het verzorgen van multiculturele uitvaarten in o.a. de Boeddhistische, de Caribische, de Chinese, de Hindoestaanse, de Islamitische en de Surinaamse gemeenschap.
Bij onze persoonlijke uitvaartzorg, bieden wij tijd en aandacht en staan de wensen van nabestaanden en de bijbehorende rituelen centraal. In onze locaties zijn er speciale zorgruimtes voor de rituele wassing, de balseming van het lichaam en in de 24/7 familieappartementen is er alle ruimte voor de dodenwake. Zo krijgen de nabestaanden de gelegenheid om persoonlijk, liefdevol en respectvol afscheid te nemen van de overledene.
Ook het repatriëren van een overledene naar het land van herkomst regelen wij met alle bijkomende wettelijke formaliteiten. Zo nemen wij de nabestaanden, ongeacht de wijze waarop men afscheid neemt van de overledene, een stukje zorg uit handen.
Boeddhistische uitvaart
De Boeddhist hanteert de leer van Boeddha, "onthechten en loslaten". Dit betekent dat sterven niet alleen het laatste levensmoment is, maar iets is wat je je hele leven doet. Wel is de dood een belangrijk moment in het leven, omdat de dood een kans biedt op bevrijding.
Er zijn veel verschillen in de Boeddhistische stromingen, maar meestal kiezen ze voor crematie. Boeddhisten geloven in de wedergeboorte, de reïncarnatie, waarbij de dood de grote overgang is en zolang je niet verlicht bent, word je telkens opnieuw geboren.
Een helder bewustzijn op het moment van sterven is van groot belang. de laatste gedachten voor het sterven beïnvloeden de aard van het volgende leven. Volgens het Theravada Boeddhisme is de mens alleen nog een dood lichaam en kan het gewoon worden aangeraakt. De Zen Tradities kennen een grote diversiteit aan gebruiken na het sterven: gewoon aanraken tot het lichaam 8 uur met rust te laten. In het Tibetaanse Boeddhisme is het stervensproces na het lichamelijk sterven, nog niet beëindigd. Daarom adviseren ze het lichaam gedurende drie dagen met rust te laten.
Boeddhisten kennen verschillende rituelen voor en tijdens de uitvaart, maar allen zijn erop gericht de geest van de overledene los te maken van het aardse en hem te begeleiden naar een zo goed mogelijke wedergeboorte. De nabestaanden weten dat verdriet de overledene zal vasthouden. Boeddhisten kunnen zowel begraven als gecremeerd worden.
Caribische uitvaart
De meeste Caribische Nederlanders zijn rooms-katholiek. De rituelen bij een overlijden kennen Indiaanse, Afrikaanse, christelijke en traditionele invloeden en de wereld van de geesten is nog een reëel onderdeel van het dagelijks leven.
Veel Caribische Nederlanders zijn rooms-katholiek, maar de wereld van de geesten is nog een reëel onderdeel van het dagelijks leven. Bij een overlijden worden deze gebruiken zichtbaar.
De laatste verzorging van de overledene wordt meestal gedaan door een speciale wasgroep en men kiest er vaak voor om opgebaard te worden in afscheidshuis de Vlindertuin. Er wordt een altaar opgericht met vier kaarsen, een foto van de overledene, een kruisbeeld, een palmtakje en een afbeelding van de Heilige Familie.
Ook worden soms na een overlijden de spiegels afgedekt of omgekeerd. Er wordt niets weggegooid, niet gestofzuigd en men sprenkelt water. Zodat de ziel of geest van de overledene zich niet verstopt in water, voedsel en geen bezit kan nemen van andere mensen. Dit heeft overigens niets te maken met het verjagen van boze geesten.
Het is een plicht om op rouwbezoek te gaan als iemand in de gemeenschap is overleden. Deze plicht wordt zeer serieus genomen en de rouwbijeenkomst is dan ook vaak zeer druk bezocht. Tijdens het rouwbezoek is de kist open. De gasten gaan eerst naar de overledene en nemen afscheid door de hand op de overledene of op de kist te leggen. Daarna worden de nabestaanden gecondoleerd.
Familie en aanwezigen geven persoonlijke dingen mee in de kist, maar geven de overledene ook goede wensen mee. De emoties worden geuit en kunnen heftig zijn.
Veel Caribische Nederlanders laten zich na hun dood begraven in het land van herkomst. Als men er voor kiest om zich hier te laten begraven, dan verzorgt de kerk, de Heilige mis of dienst. Op weg naar de begraafplaats, rijdt de rouwauto nog een keer langs het huis van de overledene en daar houdt men halt. Verder vindt de begrafenis plaats volgens de gebruiken van de kerk.
Chinese uitvaart
Bij een Chinese uitvaart wordt het verschil in de talrijke gebruiken en tradities goed zichtbaar.
In China zijn er drie levensbeschouwingen: confucianisme, taoïsme en boeddhisme. Natuurlijk zijn er ook Chinezen die het Christelijke geloof aanhangen.
In alle drie de Chinese levensbeschouwingen speelt voorouderverering een belangrijke rol. Bij een overlijden brandt men wierook en staat er op het huisaltaar een foto van de overledene met daarbij een lijst met namen van overleden voorouderen. Vaak wordt een Feng Shui meester, boeddhistische monnik of priester om raad gevraagd, over de tijd en de plaats van de Chinese begrafenis.
Bij een Chinese begrafenis komt de hele gemeenschap afscheid nemen. Men draagt witte kleding. Er zijn veel bloemen en kransen. De kist is gesloten en er staat een foto van de overledene bij. Bezoekers houden brandende wierookstokjes tussen beide handen en maken hiermee driemaal een buiging.
Als de kist naar de rouwauto wordt gedragen gooien de mensen munt- en briefgeld en joss paper (papieren blaadjes) op straat. Er wordt vuurwerk afgestoken tijdens de Chinese begrafenis om geesten weg te jagen. Alle aanwezigen van de Chinese begrafenis krijgen een rode envelop. Hierin zit een snoepje, een muntje en een draadje. Zoetigheid staat symbool voor geluk. Het muntje is om iets terug te geven van het geld dat men aan de begrafenis heeft betaald. En het draadje is om te dragen om de pols als teken van rouw.
Hindoestaanse uitvaart
Het overgrote deel van de Hindoes, circa 85%, is afkomstig uit Suriname. Circa 10% heeft een Indiase achtergrond.
Het hindoeïsme is een smeltkroes van religieuze stromingen, maar alle hindoes geloven in reïncarnatie. Dit wil zeggen dat na hun dood de ziel in een ander lichamelijk omhulsel terechtkomt. De mens maakt een kringloop van wedergeboortes door om uiteindelijk met Brahman, de oerenergie of oerkracht, herenigd te worden. De snelste manier voor Hindoes om terug te keren naar Brahm, de oerbron is crematie. Samen met de familie wordt het lichaam gewassen en in speciale doeken (man) of sari(vrouw) gewikkeld.
Na de opbaring, wordt er samen met een priester (Pandit) gebeden en religieuze liederen gezongen. Daarbij wordt een aardewerken schoteltje met ongezouten boter (dia) aangestoken. In een koperen bokaal wordt water geschonken voor de zielenrust van de overledene. Dit water is symbool van leven, vergankelijkheid en oneindigheid.
Daarna gaan de aanwezigen naar het huis van de overledene om ook daar een dia aan te steken en een bokaal met water neer te zetten. Ook dan wordt er gebeden.
Op de dag van de crematie, treedt een zoon als offeraar op en scheert zijn hoofdhaar af. Bij de uitvaartplechtigheid is de kist open en versierd met kransen en bloemen. Tijdens de plechtigheid maakt de priester vijf eivormige balletjes (pindhs). Deze balletjes zijn gemaakt van rijstmeel, honing, melk, ongezouten boter, suiker en sesamzaad en staan voor de vijf elementen. De eivorm symboliseert de twee-eenheid van lichaam en ziel. De balletjes worden in de kist gelegd; één bij iedere hand, één bij het hoofd, één bij de buik en één bij de voeten. Ook leggen de nabestaanden bloemen, geurige stoffen en rijstkorrels in de kist, waarbij wordt gezongen en gebeden. Als eerbetoon aan Brahm.
Dan loopt de oudste zoon met een brandende dia vijf keer rond de kist en raakt iedere keer de mond van de overledene met de dia aan. Dit is de zogenaamde doodskus, waarmee symbolisch het lichaam in brand wordt gezet. Er wordt gebeden en de aanwezigen gaan in de rij staan om afscheid te nemen en rijstkorrels of bloemblaadjes in de kist te leggen. Hierna wordt de kist gesloten en met een doek bedekt. De familie gaat mee naar de ovenruimte om de verbranding mee te maken.
Bij Hindoestanen is het gebruikelijk, om het lichaam zo snel mogelijk en bij voorkeur binnen 36 uur te cremeren, maar in Nederland schrijft de wet voor dat er minimaal 36 uur tussen het tijdstip van overlijden en de crematie moet liggen.
Afscheidshuis de Vlindertuin biedt alle faciliteiten als het gaat om bewassing en uitvaartrituelen als vuuroffers en het zelf invoeren van de overledene in de ovenruimte.
Islamitische uitvaart (Moslim)_).jpg)
Het Islamitische geloof wordt door veel verschillende volken over de hele wereld aangehangen. Veel moslimrituelen bij overlijden en begraven komen overeen, maar er zijn per land of stroming ook grote verschillen.
Rituele wassing
Volgens de Koran is al het gestorvene onrein. Ritueel wassen gebeurt meestal in afscheidshuis de Vlindertuin, die een speciale verzorgingsruimte heeft. Het lichaam van de overledene wordt driemaal gewassen door wasvrouwen/mannen of door familieleden en vrienden. Een man wordt door mannen gewassen en een vrouw door vrouwen. Alleen bij gehuwden mag de man de vrouw wassen en omgekeerd. Kinderen tot zeven jaar mogen door zowel mannen als vrouwen worden gewassen. Er wordt veel zeep en reukwater gebruikt, weliswaar zonder alcohol.
Na de wassing wordt de overledene in doeken, een zogenaamde kafan (dodenkleed), gewikkeld. De witte katoenen doeken zijn eventueel besprenkeld met wat musk want ‘hier houden engelen van'. De doeken worden aan de boven- en onderkant met een knoop dichtgemaakt.
In Oosterse landen is de begrafenis meestal binnen 24 uur, maar in Nederland schrijft de wet voor dat er minimaal 36 uur tussen het tijdstip van overlijden en de begrafenis moet liggen.
Veel Moslims van de oude generatie, willen graag in het land van herkomst worden begraven. Toch zijn er ook, die ervoor kiezen om in Nederland te worden begraven. Op de begraafplaats in Den Helder is dit mogelijk en ook op 40 andere begraafplaatsen in Nederland.
Ook het repatriëren van een overledene naar het land van herkomst regelen wij met alle bijkomende wettelijke formaliteiten. Zo nemen wij de nabestaanden, ongeacht de wijze waarop men afscheid neemt van de overledene, een stukje zorg uit handen.
Surinaamse uitvaart
Een specifieke Surinaamse begrafenis bestaat niet, er zijn islamitische, boeddhistische, protestants-christelijke, rooms-katholieke, joodse en creoolse Surinaamse mensen. Iedere groep heeft andere rouwrituelen. De meeste Surinaamse mensen zijn christelijk en lid van de Evangelische Broedergemeente. Veel Surinaamse mensen willen dansend naar het graf worden gebracht. Het dansen is een vorm van rouwverwerking. Het geeft troost.
De overledene wordt ritueel gewassen en gebalsemd door een aflegvereniging, waardoor het lichaam vier dagen zonder koeling kan.
De familieleden, houden de avond voor de begrafenis een dodenwake. Het begint om acht uur s' avonds en duurt tot vijf uur in de ochtend. Er wordt gebeden, gezongen, gepraat en herinneringen opgehaald. Ook is er van alles te eten en te drinken.
Op de dag van de begrafenis is er een kleine plechtigheid in de kerk of in afscheidshuis de Vlindertuin. Iedereen is in het wit gekleed, de naaste familie heeft een hoofddoek om. Daarna volgt de tocht naar de begraafplaats. Alle aanwezigen volgen dan zingend de kist, vaak met een bazuinkoor of trompettist voorop. En bij de Creoolse gewoonten maken de dragers bepaalde swingende danspasjes. Hiermee worden kwade geesten op een dwaalspoor gebracht.